Vasu Baras 2024 दिवाळी हा हिंदू धर्मातील सर्वात मोठा सण आहे, आणि त्याची सुरुवात वसुबारसपासून होते. महाराष्ट्रातील अनेक घरांमध्ये वसुबारस हा सण गायीच्या पूजनाने साजरा केला जातो. या दिवशी गायीचे पूजन करून तिला आदरांजली दिली जाते. ‘वसुबारस’ या शब्दाचा अर्थ, त्याचे महत्त्व आणि या दिवशी पारंपरिक पद्धतीने कसे पूजन केले जाते, याविषयी माहिती घेऊ या.
वसुबारसचा अर्थ आणि इतिहास
‘वसुबारस’ हा शब्द दोन शब्दांनी बनला आहे – ‘वसु’ म्हणजे गाय आणि ‘बारस’ म्हणजे बारावा दिवस. हा दिवस अश्विन महिन्यातील द्वादशीला येतो. पारंपरिक कथा सांगते की गायीला हिंदू धर्मात माता म्हणून पूजले जाते. गायीला धार्मिक, आर्थिक आणि सांस्कृतिक दृष्टिकोनातून अत्यंत महत्त्व दिलं जातं. ती केवळ अन्नाची आपूर्ती करत नाही तर घराला समृद्धी, शांती आणि आनंद देण्याचे माध्यमही आहे.
वसुबारसचा संबंध गौ-पूजनाशी आहे, ज्यामुळे याला गोवत्स द्वादशी असेही म्हणतात. या सणात विशेषतः गायी आणि वासराचे पूजन केले जाते, ज्यामुळे तिच्या पूजेत एक धार्मिक भावना व्यक्त होते.
वसुबारस साजरी करण्याचे धार्मिक महत्त्व
गायीला भारतीय संस्कृतीत मातृत्वाचे प्रतिक मानले जाते. ती मातेप्रमाणे सर्वांना पोषण देते. गायीच्या पूजनाने देवांचे आशीर्वाद प्राप्त होतात असा विश्वास आहे. वसुबारसला गायीची पूजा केल्याने कुटुंबाला संपन्नता, समृद्धी, आणि आनंद प्राप्त होतो, असे मानले जाते. या दिवशी महिलांनी व्रत करावे आणि गायीची सेवा करावी, यामुळे त्यांचे कुटुंब सुखी राहील असा दृढ विश्वास आहे.
अनेक धार्मिक ग्रंथांमध्ये गायीच्या महत्त्वाचा उल्लेख सापडतो. गायीला आपल्या संस्कृतीत अत्यंत पवित्र मानले गेले आहे. श्रीकृष्णानेही गायीच्या सेवेला प्राधान्य दिलं होतं. त्यांचं पूजन करणे म्हणजे त्यांना देवतांच्या स्थानी ठेवणे.
वसुबारसचे धार्मिक विधी आणि पूजा पद्धती
वसुबारसला पारंपरिक पद्धतीने गायीचे पूजन केले जाते. चला, वसुबारसची पूजा कशी करतात ते जाणून घेऊया:
- गायीचे सजावट आणि स्नान:
सकाळी लवकर गायींना स्वच्छ पाण्याने स्नान घातले जाते. गायींना फुलांच्या माळांनी सजवले जाते. गायींना नवीन कापड दिलं जातं आणि रंगीबेरंगी वस्त्रांनी सजवलं जातं. - पूजा साहित्य:
वसुबारस पूजेसाठी लागणारे साहित्य म्हणजे फुलं, हळद-कुंकू, दूध, तूप, आणि अगरबत्ती. पूजेसाठी रांगोळी काढून त्यावर गायीला बसवून पूजन केलं जातं. - गाय आणि वासराची पूजा:
गायी आणि तिचं वासरू यांची पूजा केली जाते. हळद-कुंकवाचा टिळा लावून फुलांच्या माळांनी त्यांना सजवलं जातं. त्यांना गोड पदार्थ खाऊ घालतात आणि त्यांच्या चरणांना नमस्कार करतात. गायीच्या चारही पायांना हळद-कुंकवाचा टिळा लावला जातो. - गायीला अन्नदान:
गायीला गोड धान्य आणि गोड पदार्थांचा नैवेद्य अर्पण केला जातो. तिला कुटुंबातील सदस्य प्रेमाने गवत, चारा, आणि खास पदार्थ देतात. - आशीर्वादाची मागणी:
गायीला नमस्कार करून तिला कुटुंबाच्या भरभराटीसाठी प्रार्थना केली जाते. गायीच्या पायावर डोकं ठेवून आशिर्वाद घेतला जातो.
Diwali 2024 शुभेच्छा संदेश | दिवाळीच्या हार्दिक शुभेच्छा (भाग २)
वसुबारस 2024 पूजेचा शुभ मुहूर्त
वसुबारस 2024 मध्ये 29 ऑक्टोबर ला साजरी होणार आहे. पूजेसाठी शुभ मुहूर्त अश्विन महिन्यातील द्वादशी तिथीला आहे. सकाळपासून ते संध्याकाळी काही तासांपर्यंत पूजेचे उत्तम मुहूर्त आहेत. पूजेचा उत्तम काळ म्हणजे पहाटेचा किंवा संध्याकाळचा मुहूर्त, जेव्हा वातावरण शांत असतं.
वसुबारसच्या सणाची आधुनिक काळातील महत्ता
आजच्या युगात, जरी गायीच्या पूजनाची परंपरा पाळली जाते, तरी शहरी भागात हे कधी कधी शक्य होत नाही. अशावेळी वसुबारसचे महत्त्व पटवून देण्याचा उद्देश असतो. या दिवशी अनेक जण गायीसाठी खाण्याचे अन्नदान करतात किंवा अशा संस्था मदतीसाठी हातभार लावतात.
वसुबारस सणाची महत्वाची गोष्ट
वसुबारस हा सण आपल्याला गायीच्या महत्त्वाची आठवण करून देतो. गायीचे पोषण, तिचा सांभाळ, आणि तिच्या प्रती असलेला आदर यांचा प्रचार या निमित्ताने होतो. गायीच्या दर्शनाने आणि पूजनाने सकारात्मकता मिळते, असे मानले जाते.
निष्कर्ष
वसुबारस हा एक असा सण आहे जो भारतीय संस्कृतीतील ममत्व, आदर, आणि पूजेची महत्त्वपूर्ण भावना व्यक्त करतो. हा सण फक्त गायीच्या पूजनासाठीच नसून, आपल्या संस्कृतीत मायेचं स्थान किती महत्त्वाचं आहे, हे अधोरेखित करतो. दिवाळीच्या या आधीच्या सणात गायीचे पूजन करणे म्हणजे देवांची कृपा मिळविण्याचे एक माध्यम आहे.
Keyword Suggestions:
- Vasu Baras 2024
- वसुबारस पूजन विधी
- Vasu Baras Pooja Muhurat
- गोवत्स द्वादशी 2024
- वसुबारस का महत्व
- Vasu Baras Mahatva
Vasu Baras 2024 Vasu Baras 2024 Vasu Baras 2024 Vasu Baras 2024 Vasu Baras 2024 Vasu Baras 2024 Vasu Baras 2024 Vasu Baras 2024 Vasu Baras 2024